Krótki kurs własności intelektualnej. Materiały dla uczelni [2 MB, PDF]

Autorzy:
dr hab. Marek Świerczyński, prof. UKSW (rozdziały 5, 6)
Marcin Wilkowski (rozdziały 2, 3, 4)
Radosław Czajka (rozdział 4)
Jarosław Lipszyc (rozdziały 2, 3, 4)
Piotr Czerniawski (rozdziały 2, 4)
dr Krzysztof Siewicz (rozdziały 1, 3)
Wydawca: Fundacji Nowoczesna Polska

[źródło: https://prawokultury.pl/kurs/, dostęp: 20.06.2024, licencja: CC-BY-SA]

Podstawowym narzędziem CC są licencje prawne pozwalające zastąpić tradycyjny model „Wszystkie prawa zastrzeżone” zasadą „Pewne prawa zastrzeżone”.

Warto wiedzieć, że z każdym wykorzystaniem czyjegoś dzieła na podstawie licencji CC, musimy upublicznić również notkę licencyjną, a w niej: personalia autora, tytuł utworu, a także rodzaj licencji CC.
Wyjątkiem od tej reguły jest CC0 – obecnie bardzo popularne rozwiązanie, pozwalające na dowolne wykorzystanie i modyfikowanie danego dzieła bez konieczności podawania nazwiska autora.

Cztery podstawowe warunki licencji CC to:

Uznanie autorstwa.
Wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać objęty prawem autorskim utwór oraz opracowane na jego podstawie utwory zależne pod warunkiem, że zostanie przywołane nazwisko autora pierwowzoru.

Użycie niekomercyjne.
Wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać objęty prawem autorskim utwór oraz opracowane na jego podstawie utwory zależne jedynie do celów niekomercyjnych.

Na tych samych warunkach.
Wolno rozprowadzać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.

Bez utworów zależnych.
Wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać utwór jedynie w jego oryginalnej postaci – tworzenie utworów zależnych nie jest dozwolone.

Z czterech powyższych warunków budujemy sześć rodzajów licencji Creative Commons (CC)

Wszystkie oferowane przez Creative Commons licencje i narzędzia są darmowe.

Twórca korzystając z licencji zawsze zachowuje prawa autorskie, jednocześnie umożliwia innym kopiowanie i rozpowszechnianie, dodatkowo może określić czy ich wykorzystywanie może odbywać się wyłącznie w warunkach niekomercyjnych lub ograniczyć możliwości tworzenia utworów zależnych.

Jak rozpoznać utwór w domenie publicznej?

Terminu domena publiczna używa się dla określenia zasobów, które:

• nigdy nie były przedmiotem prawa autorskiego ze względu na czas, w którym powstały
• prawa autorskie majątkowe do utworu wygasły, gdyż minęło już 70 lat od śmierci ich autora, ostatniego ze współautorów, daty rozpowszechnienia lub daty ustalenia utworu
• nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego na podstawie art. 4 ustawy o prawie autorskim (np. dokumenty i materiały urzędowe)
• nie są wytworem ludzkiej pracy np. eksponaty geologiczne

Dozwolone:

• korzystanie bezpłatne (nie ma potrzeby pytania autora o zgodę)
• kopiowanie
• remiksowanie i zmienianie
• rozpowszechnianie
• wykorzystywanie w celach komercyjnych

Polecamy narzędzie, ułatwiające wybór odpowiedniej licencji: wyszukiwarka licencji CC

Dozwolone:

• kopiowanie
• remiksowanie i zmienianie
• rozpowszechnianie
• wykonywanie i przedstawianie utworów publicznie oraz zmienianie

Obowiązki:

• podać autora oryginału oraz link do licencji
•  wskazać zmiany o ile ich dokonano

Zabronione:

• ograniczanie innym dostępu do wykorzystania utworu zgodnie z warunkami licencji

Dozwolone:

• kopiowanie
• remiksowanie i zmienianie
• rozpowszechnianie
• wykonywanie i przedstawianie utworów publicznie

Obowiązki:

• podać autora oryginału oraz link do licencji
• wskazać zmiany o ile ich dokonano
• rozpowszechniając utwór udzielić tej samej licencji

Zabronione:

• ograniczanie innym dostępu do wykorzystania utworu zgodnie z warunkami licencji

Dozwolone:

• kopiowanie
• rozpowszechnianie
• wykonywanie i przedstawianie utworów publicznie również w celach komercyjnych w dowolnym miejscu i formacie

Obowiązki:

• podać autora oryginału oraz link do licencji

Zabronione:

• ograniczanie innym dostępu do wykorzystania utworu zgodnie z warunkami licencji
• dokonywanie modyfikacji i rozpowszechnianie utworu ze zmianami

Dozwolone:

• kopiowanie
• remiksowanie i zmienianie
• rozpowszechnianie
• wykonywanie i przedstawianie utworów publicznie

Obowiązki:

• podać autora oryginału oraz link do licencji
•  wskazać zmiany o ile ich dokonano

Zabronione:

ograniczanie innym dostępu do wykorzystania utworu zgodnie z warunkami licencji

• wykorzystanie do celów komercyjnych

Dozwolone:

• kopiowanie
• remiksowanie i zmienianie
• rozpowszechnianie
• wykonywanie i przedstawianie utworów publicznie

Obowiązki:

• podać autora oryginału oraz link do licencji
• wskazać zmiany o ile ich dokonano
• rozpowszechniając utwór udzielić tej samej licencji

Zabronione:

• ograniczanie innym dostępu do wykorzystania utworu zgodnie z warunkami licencji
• wykorzystanie do celów komercyjnych

Dozwolone:

• kopiowanie
• rozpowszechnianie
• wykonywanie i przedstawianie utworów publicznie

Obowiązki:

• podać autora oryginału oraz link do licencji
• pozostawić utwór w oryginalnej postaci

Zabronione:

• rozpowszechnianie zmodyfikowanych treści
• wykorzystywanie do celów komercyjnych